سرپرست وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران تاکيد کرد: جمهوري اسلامي ايران صرفاً از سازوکارهاي حقوقي و قضايي قانوني داخلي و بين‌المللي براي احقاق حقوق خود و همين‌طور به دست عدالت سپردنِ آمران، عاملان و مباشران ترور سردار شهيد قاسم سليماني استفاده کرده و خواهد کرد.
به گزارش پايگاه خبري تحليلي پيرغار به نقل از اطلاع رساني راه دانا؛ علي باقري کني سرپرست وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران در مصاحبه با شبکه خبري سي‌ان‌ان در پاسخ به سوال خبرنگار اين رسانه آمريکايي در ارتباط با مذاکرات رفع تحريم‌ها و اظهارات اخير وي در اين ارتباط، گفت: هدفي که ما در اين زمينه تعقيب مي‌کنيم، احياي توافق سال ۲۰۱۵ است. ما به دنبال توافق جديدي نيستيم.
متن کامل مصاحبه علي باقري کني، با «فريد زکريا»، مجري برنامه «جي‌پي‌اِس» شبکه سي‌ان‌ان به نقل از وزارت خارجه جمهوري اسلامي ايران، به شرح زير است:
فريد زکريا: آقاي وزير امور خارجه! از اين‌که در اين برنامه حضور پيدا کرديد، سپاسگزارم. اولين سوال من مربوط به خبري است که سي‌ان‌ان منتشر کرده است؛ اين خبر به اطلاعاتي اشاره دارد که دولت آمريکا دريافت کرده است. شوراي امنيت ملي اطلاعاتي را به سرويس‌هاي اطلاعاتي منتقل کرده که خبر از توطئه‌اي توسط جمهوري اسلامي ايران براي ترور دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور سابق آمريکا در تلافي ترور [سردار شهيد] قاسم سليماني، فرمانده ارشد ايراني که در دوران دولت ترامپ رخ داد، مي‌دهد. در اين باره چه مي‌توانيد بگوييد؟
باقري: همان‌طور که مي‌دانيد، جمهوري اسلامي ايران بلافاصله پس از ترور ژنرال سليماني، موضوع پيگيري حقوقي و قضايي اين ترور را آغاز کرد؛ هم در دادگاه‌هاي داخلي ايران و هم از طريق استفاده از ظرفيت‌هاي حقوقي و قضايي بين‌المللي براي تحت پيگرد قرار دادن آمران، عاملان و مباشران اين ترور. لذا، جمهوري اسلامي ايران از همه ظرفيت‌هاي قانوني، چه در عرصه داخلي و چه در عرصه بين‌المللي استفاده خواهد کرد تا عدالت در اين پرونده حاکم شود.
فريد زکريا: اما پس از ترور [سردار شهيد] قاسم سليماني، دولت ايران وعده انتقام داد. همچنين خبري جداگانه از چند ماه پيش وجود دارد که بيانگر وجود تلاش يا توطئه‌اي براي ترور جان بولتون، مشاور امنيت ملي وقت، بود. آيا ايران چنين تلاش‌هايي را انجام داده است؟ آيا مي‌توانيد تلاش براي ترور بولتون را نيز تکذيب نماييد؟
باقري: فکر مي‌کنم نکات مورد اشاره شما به مسائل داخلي آمريکا و اختلافات موجود بين جناح‌ها و جريان‌هاي داخلي آمريکا، ارتباط دارد.
فريد زکريا: مي‌فرماييد دولت ايران هيچ‌گونه ارتباطي، به هيچ شکلي، با فرد ۲۰ ساله‌اي که تلاش داشت دونالد ترامپ را ترور کند، نداشته و ندارد؟
باقري: عرض کردم؛ جمهوري اسلامي ايران صرفاً از سازوکارهاي حقوقي و قضايي قانوني داخلي و بين‌المللي براي احقاق حقوق خود و همين‌طور به دست عدالت سپردنِ آمران، عاملان و مباشران اين ترور جنايتکارانه استفاده کرده و خواهد کرد.
فريد زکريا: اجازه دهيد در مورد آن‌چه در حال حاضر در غزه و [اراضي تحت اشغال رژيم ] اسرائيل مي‌گذرد، بپرسم. جنگ همچنان ادامه دارد و مايلم بدانم آيا شما معتقديد که حزب‌الله، شبه‌نظاميان لبناني، به اندازه‌اي تهديد شده‌اند که ممکن است به اين جنگ کشيده شوند، يا اين‌که به حمايت از حماس تصميم به ورود به جنگ مي‌گيرند؟ نظر شما درباره امکان گسترش اين جنگ در شمال [لبنان] چيست؟
باقري: همه مي‌دانند که درگيري در جنوب لبنان ريشه در جنايت صهيونيست‌ها در غزه دارد. در طول بيش‌از ۹ ماه گذشته، به‌خاطر استمرار جنايت و نسل‌کشي توسط صهيونيست‌ها در غزه، حوزه‌هاي مختلف مقاومت در منطقه عليه صهيونيست‌ها فعال شده است. لذا، هر زمان که جنايت صهيونيست‌ها در غزه پايان يابد، بديهي است که مي‌شود انتظار داشت که مقاومت در ديگر عرصه‌ها اقدامي انجام ندهد. اما تا زماني که جنايت و نسل‌کشي صهيونيست‌ها در غزه ادامه داشته باشد، قاعدتاً اين حق مقاومت است که بر اساس مصالح خود اقدام کند.
فريد زکريا: آيا ممکن است اين جنگ گسترش يابد؟ مقصودم اين است که حزب‌الله تاکنون نسبتاً خوددار بوده و [رژيم ] اسرائيل نيز در آن جبهه از خود خويشتن‌داري نشان داده است. آيا خطر تشديد وضعيت وجود دارد؟
باقري: ما به‌عنوان جمهوري اسلامي ايران هيچ‌گاه از تشديد تنش در منطقه و تسري درگيري از غزه به خارج از غزه استقبال نکرده و نمي‌کنيم. اما اين صهيونيست‌ها هستند که بارها لبنان را تهديد کرده‌اند. به نظر مي‌رسد که عدم موفقيت‌ها و ناکامي‌هاي صهيونيست‌ها آن‌ها را به اين سمت مي‌کشد که با تسري‌بخشي تنش به ديگر مناطق، ناکامي‌ها و عدم موفقيت‌هاي خودشان در غزه را جبران نمايند. اما اين به‌اصطلاح رويکرد صهيونيست‌ها، يعني تسري درگيري و تنش به ديگر مناطق در سطح منطقه، يک خطاي راهبردي است که قطعاً نه‌تنها سودي براي صهيونيست‌ها نخواهد داشت، بلکه آن‌ها را وارد مخاطرات جدي خواهد کرد.
فريد زکريا: شما درباره محور مقاومت و نحوه واکنش آن به اقدامات [رژيم] اسرائيل صحبت کرده‌ايد. شما حزب‌الله در شمال، حماس، حوثي‌ها و شبه‌نظاميان شيعه در عراق را داريد. هدف نهايي چيست؟ مقصود از اين موشک‌ها چيست؟ بسياري از اين موشک‌ها به سمت اهداف آمريکايي شليک مي‌شوند. در نهايت، [رژيم] اسرائيل همچنان به جنگ در غزه ادامه مي‌دهد، حماس و زيرساخت‌هاي آن نابود شده‌اند. شايد "محمد ضيف"، فرمانده حمله حماس، کشته شده باشد. هدف از حملات مداوم از سوي حوثي‌ها و موشک‌هاي حزب‌الله چيست؟ هدف غائي چيست؟
باقري: جنايتي که صهيونيست‌ها در طول ۹ ماه گذشته انجام داده‌اند هيچ‌گاه نتوانست شرايط را به نفع صهيونيست‌ها رقم بزند. هرچه جنايت صهيونيست‌ها بيشتر شد، شرايط بيشتر به ضرر آن‌ها تغيير پيدا کرد. قبل از ۷ اکتبر، هيچ‌گاه چنين انسجام و هم‌افزايي ميان جريان‌هاي مقاومت در سطح منطقه وجود نداشت؛ اما اکنون وجود دارد. پيش از ۷ اکتبر، هيچ‌گاه از سوي عراق يا يمن تهديدي متوجه اسرائيلي‌ها نبود، اما پس از هفت اکتبر اين اتفاق افتاده است. قبل از ۷ اکتبر هيچ‌گاه تهديد مستقيمي از طرف جمهوري اسلامي ايران عليه رژيم صهيونيستي نبود، اما پس از اين‌که صهيونيست‌ها به سفارت ايران در دمشق حمله کرده و چند تن از فرماندهان عالي‌رتبه ايراني را به شهادت رساندند، مجبور شدند پذيراي موشک‌هاي ايراني در داخل سرزمين‌هاي اشغالي باشند. لذا، در طول اين ۹ ماه هرچه جنايت صهيونيست‌ها استمرار پيدا کرده يا تشديد شده، تهديدات عليه آن‌ها عيني‌تر شده است. لذا، هرچه از اين مقطع زماني به جلوتر برويم، امکان دارد ظرفيت‌هاي جديد ديگري عليه صهيونيست‌ها در سطح منطقه فعال شود. لذا، تنها راهي که مي‌تواند صهيونيست‌ها را از مواجهه با مخاطرات بيشتر نجات بدهد، توقف جنايت و نسل‌کشي در غزه است.
فريد زکريا: آيا از راه‌حل دو دولتي حمايت مي‌کنيد؟
باقري: ببينيد، چرا من و شما اين‌جا بنشينيم و درباره مردم فلسطين تصميم بگيريم؟ چرا دموکراسي براي مردم آمريکا خوب و راه‌حل باشد، براي مردم ديگر کشورها و مناطق، خوب و راه‌حل باشد، اما براي مردم فلسطين راه‌حل نباشد؟ چرا اجازه ندهيم که مردم فلسطين خودشان درباره آينده خودشان تصميم بگيرند؟ ما پيشنهادمان اين است که همه‌پرسي با مشارکت همه مردم فلسطين برگزار شود؛ چه آن‌هايي که اکنون در داخل سرزمين‌هاي اشغالي هستند، چه آن‌هايي که به‌خاطر فشار صهيونيست‌ها مجبور شدند سرزمين‌هاي اشغالي را ترک نمايند؛ چه مسلمان، چه مسيحي و چه يهودي در اين همه‌پرسي شرکت کنند و درباره آينده کشور و سازوکارهاي سياسي خود تصميم بگيرند. اين مردم فلسطين هستند که حق دارند درباره سرنوشت خودشان تصميم بگيرند، نه ديگران.
فريد زکريا: آيا تمام يهودياني که از کشورهاي خاورميانه از مصر تا عراق و سوريه رانده شده‌اند نيز بايد حق رأي داشته باشند؟ يعني اگر مي‌گوييد پناهندگان فلسطيني حق رأي داشته باشند، چرا پناهندگان يهودي حق رأي نداشته باشند؟
باقري: هر کسي که متعلق به سرزمين اصلي فلسطين است؛ نه يهودي‌ها يا کساني ديگري که وارداتي هستند به سرزمين هاي اشغالي، بلکه هر کسي که متعلق به سرزمين اصلي فلسطين است، آن‌ها مي‌توانند در مورد سرزمين خودشان تصميم بگيرند. چرا بايد در نيويورک، واشنگتن، بروکسل يا جاي ديگر دنيا در مورد مردم فلسطين تصميم گرفته بشود؟ چه کسي چنين حقي را به ديگران داده است؟ آيا مردم فلسطين چنين حقي را به کساني که در نيويورک نشسته‌اند داده‌اند تا براي آنان تصميم بگيرند؟ چرا اجازه نمي‌دهيم مردم فلسطين خودشان درباره آينده خودشان تصميم بگيرند؟ اين به نظر من منطقي‌ترين، دموکراتيک‌ترين و پايدارترين راه‌حل است.
فريد زکريا: متوجه شده‌ام که شما درباره احتمال مذاکرات هسته‌اي و حتي حرکت به سمت نوعي توافق هسته‌اي جديد يا بازگشت به توافق قبلي صحبت کرده‌ايد. مقامات ايراني براي سال‌ها بسيار واضح گفته‌اند که ايران نمي‌خواهد به سلاح‌هاي هسته‌اي دست يابد. گفته شده که فتوايي از سوي [امام] خميني(ره) و [آيت‌الله ]خامنه‌اي عليه سلاح‌هاي هسته‌اي وجود دارد. اما اين روزها کمتر درباره آن صحبت مي‌شود. آيا از نگاه ايران توسعه سلاح‌هاي هسته‌اي حرام است؟ آيا اين امکان توسط امام خميني(ره) و رهبر کنوني [آيت‌الله] علي خامنه‌اي منتفي اعلام شده است؟
باقري: نکته اول اين‌که من و هيچ شخص ديگري در ايران درباره توافق جديد صحبت نکرده و نمي‌کند. ما يک توافقي داريم که در سال ۲۰۱۵ منعقد شده است، اين توافق با موافقت ايران و ۱+۵ نهايي شد. آمريکا از اين توافق کنار کشيد و باعث شد توافق صدمه ببيند. ما هنوز عضو برجام هستيم. آمريکا هنوز به برجام نتوانسته است برگردد، لذا هدفي که تعقيب مي‌کنيم، احياي توافق سال ۲۰۱۵ است. ما به دنبال توافق جديدي نيستيم.
اما نکته دوم؛ ما در موضوع هسته‌اي تلاش‌مان اين است که از همه ظرفيت‌هايي که در چارچوب معاهده ام‌پي‌تي و توافقنامه پادمان براي جمهوري اسلامي ايران فراهم است، استفاده کنيم. نيازي نداريم که به ظرفيت‌هاي خارج از چارچوب معاهده ام‌پي‌تي يا توافقنامه پادمان فکر کنيم.
فريد زکريا: شما به صراحت به سوال من پاسخ نمي‌دهيد. مجدداً مي‌پرسم: آيا همچنان سياست دولت ايران ممنوعيت توسعه سلاح‌هاي هسته‌اي به‌دليل فتواي هر دو رهبر ايران است؟
باقري: اين فتواي رهبري ايران است؛ رهبري ايران، هم عالي‌ترين مرجع ديني در ايران است و هم عالي‌ترين مرجع حکومت ايران است. لذا دستور و فتوايي که ايشان صادر مي‌کنند براي تمامي اجزاي حکومت لازم‌الاجراست، و هيچ‌کس نمي‌تواند از آن تخطي کند و نخواهد کرد.
فريد زکريا: اجازه دهيد درباره خبري که در مورد موافقت وليعهد عربستان سعودي براي سفر رسمي به ايران منتشر شده است، بپرسم. اين خبر صحت دارد؟ آيا روابط في‌مابين رو به بهبود است؟
باقري: صحبت‌هايي بين دو طرف براي سفر سران دو کشور به تهران و رياض انجام گرفته است و اين مسئله در دستور کار وزارت خارجه‌هاي دو کشور قرار دارد و در دست پيگيري است.
فريد زکريا: هيچ سفري برنامه‌ريزي نشده است؟
باقري: در سطح سران هنوز سفري انجام نشده است، اما اين موضوع هم در دستور طرف ايراني و هم طرف سعودي قرار دارد.
فريد زکريا: شما اساساً با توافق هسته‌اي ايران مخالف بوديد. شما به‌عنوان يک تندرو در نظام ايران ديده مي‌شويد. در مجلس [شوراي اسلامي] عليه توافق هسته‌اي استدلال کرديد؛ و همچنين عليه رئيس‌جمهور وقت، [حجت‌الاسلام] حسن روحاني و وزير امور خارجه وقت، محمدجواد ظريف استدلال کرديد. اکنون افرادي که در انتخابات پيروز شده‌اند از همان بخش سيستم سياسي ايران مي‌آيند که گاهاً اصلاح‌طلب يا ميانه‌رو ناميده مي‌شوند. آيا به اين معناست که سياست خارجي ايران تغيير خواهد کرد؟ رقباي شما در حال رسيدن به قدرت هستند؟
باقري: در واقع عبارت تندرو يا ميانه‌رو چيزهايي است که در چارچوب دسته‌بندي‌هاي سياسي غرب تعريف مي‌شود؛ ما در ايران چيزي تحت عنوان تندرو و ميانه‌رو نداريم. افکار مختلفي براي اداره حکومت وجود دارد و اين يک واقعيت است، اما تندرو يا غيرتندرو نداريم. قاعدتاً اين امر نشان‌دهنده آزادي، دموکراسي و نشاط سياسي در ايران است که مردم مي‌توانند بر اساس اولويت‌هايي که تشخيص مي‌دهند، افراد يا جريان‌هاي گوناگوني را در دوره‌هاي زماني مختلف برگزينند؛ اين واقعيت چيزي‌است که آمريکايي‌ها و برخي کشورهاي غربي نمي‌خواهند باور کنند.
دموکراسي در ايران يک واقعيت است و الزامات و اقتضائات خود را دارد. ما به اين دموکراسي افتخار مي‌کنيم و به آن مي‌باليم. طبيعي است که اين دموکراسي باعث رشد و پيشرفت کشور و ملت ما خواهد بود.
فريد زکريا: اما اين نوع دموکراسي غيرمعمول است، زيرا کسي که به تازگي در انتخابات رياست‌جمهوري پيروز شده است، دوبار از نامزدي در انتخابات منع و ردصلاحيت شده بود، اما در نهايت توانست توسط شوراي نگهبان تاييد صلاحيت شود. آيا مي‌گوييد که ديدگاه‌هاي ايشان و شما يکسان هستند؟
باقري: ايشان به اين تعبيري که شما اشاره کرديد رد صلاحيت نشده‌اند؛ چراکه ايشان قبل از انتخابات رياست جمهوري به‌عنوان نماينده پارلمان مشغول انجام وظيفه بوده‌اند، و چندين دوره هم در پارلمان حضور داشته‌اند. جناب آقاي پزشکيان قبلاً نماينده مجلس بودند، مدتي بعد هم نامزد انتخابات رياست جمهوري شدند. ايشان در حال حاضر رئيس جمهوري اسلامي ايران و در واقع رئيس کشور من هستند؛ همه مردم ايران ايشان را به‌عنوان رئيس جمهور مي‌پذيرند و قبول دارند.
فريد زکريا: آيا با ديدگاه‌هاي ايشان در مورد حجاب موافق هستيد؟
باقري: آقاي رئيس‌جمهور مسئول اصلي اجراي قوانين در کشور هستند. قطعاً ايشان در چارچوب قوانين جمهوري اسلامي ايران کشور را اداره خواهند نمود. قوانين مختلف در حوزه‌هاي مختلف قاعدتاً مد نظر همه خواهد بود، و همه بايد آن را قبول کنند؛ اين يک امر طبيعي است.
فريد زکريا: مطمئن نيستم پاسخ شما را درست متوجه شدم. ايشان مي‌گويد مردم نبايد به زنان بگويند که چه بپوشند. ايشان چيزهايي گفته‌اند که نشان مي‌دهد با اجراي سختگيرانه [قانون] حجاب موافق نيست. آيا با ايشان موافقيد؟
باقري: ايشان نگفته‌اند که قانون اجرا نشود. اگر کسي در هر جايگاهي هم باشد که آن قانون را درست يا کامل نداند و يا به‌صورت ناقص بداند، قاعدتاً در يک جامعه دموکراتيک بايد به دنبال تغيير قانون از مسير قانوني بود.
فريد زکريا: رهبر معظم شما ۸۵ ساله است. صحبت‌هايي درباره اين احتمال وجود دارد که مرحله بعدي ممکن است جانشين ديگري به‌عنوان رهبر معظم نباشد، بلکه ممکن است يک شوراي رهبري يا تغييراتي در نحوه تنظيم اين سيستم در ايران وجود داشته باشد. آيا اين احتمال وجود دارد يا شاهد جانشيني ديگري براي [آيت‌الله]علي خامنه‌اي خواهيم بود؟
باقري: ما در قانون اساسي قبلي‌مان، هم رهبري بود و هم شوراي رهبري. اما از چند دهه قبل که قانون اساسي ما ترميم شد، شوراي رهبري از قانون اساسي حذف شد و صرفاً يک فرد به‌عنوان رهبر عالي ايران در جايگاه عالي اداره کشور قرار گرفت. لذا، اکنون چيزي تحت عنوان شوراي رهبري در قانون اساسي نداريم.
فريد زکريا: اجازه دهيد مطمئن شوم که پاسخ شما به سوالي که ابتداي برنامه پرسيدم را درست متوجه شده‌ام يا خير. آيا به‌طور قاطعانه انکار مي‌کنيد که ايران يا هيچ عنصري از ايران، سپاه پاسداران و شبه‌نظاميان مورد حمايت ايران، هيچ‌گونه برنامه‌اي براي تلاش به ترور دونالد ترامپ نداشته‌اند؟
باقري: همان‌طور که به شما صراحتاً عرض کردم؛ ما صرفاً از چهارچوب‌ها و سازوکارهاي حقوقي و قضايي داخلي خودمان و سازوکارهاي حقوقي و قضايي بين‌المللي براي اجراي عدالت در مورد آمران، عاملان و مباشران ترور سردار سليماني استفاده کرده و استفاده خواهيم کرد.
فريد زکريا: اما اين به معناي اقدامات غيرخشونت‌آميز است. وقتي مي‌گوييد اقدامات قانوني و قضايي، منظور شما دادگاه‌هاي بين‌المللي و چيزهايي از اين قبيل است؟
باقري: عرض کردم؛ ما فقط از سازوکارهاي حقوقي و قضايي قانوني داخلي و بين‌المللي استفاده کرديم و خواهيم کرد. اين حق ما است. آمريکايي‌ها به صراحت اعلام کرده‌اند که فرمانده عالي نظامي ايران را ترور کردند. طبيعي است که ما به اين ترور بايد رسيدگي کنيم و کساني که در اين عرصه متهم هستند، بايد توسط دادگاه صالحه محاکمه و بر اساس حکم دادگاه مجازات شوند.